Những câu chuyện dân gian ở Scotland Selkie

Nhiều câu chuyện dân gian về selkie đã được sưu tầm ở Quần đảo phía bắc (Orkney và Shetland).[9]

Trong các truyền thuyết ở Orkney, selkie là những con hải cẩu có kích thước lớn hơn hải cẩu xám, có thể biến thành người. Chúng còn được gọi là "người hải cẩu" (selkie folk). Loài hải cẩu lớn này có thể nhìn thấy ở nhiều hòn đảo, gồm hải cẩu Greenland (hay còn gọi là hải cẩu Harp) và hải cẩu mào (hooded seal)[10]. Ở Shetland, người cá được cho là do những con hải cẩu lớn biến thành và được gọi là"Haaf-fish".[11]

Selkie và chuyện tình với con người

Có một mô-típ điển hình trong các câu chuyện dân gian: một người đàn ông loài người bị quyến rũ bởi vẻ đẹp của một selkie nữ (trong dạng người). Anh ta đánh cắp lớp da hải cẩu cô để cô không thể trở về biển cả, buộc cô trở thành vợ mình.[12] Nhưng trong lòng selkie lại luôn hướng về biển cả, luôn mong được trở về. Người vợ selkie có thể sẽ sinh cho người chồng loài người một vài đứa con, nhưng một khi đã tìm thấy tấm da của mình, cô sẽ lập tức trở về với biển, bỏ lại con mình. Trong một vài câu chuyện, đứa con sẽ biết được nơi cất giấu tấm da hải cẩu[lower-alpha 2][lower-alpha 3] hoặc đôi khi, selkie đó đã kết hôn với một selkie khác rồi[13][16]. Cho dù trong các phiên bản dành cho trẻ em, selkie thường trở lại thăm gia đình trên đất liền mỗi năm một lần, nhưng trong hầu hết các câu chuyện, cô ấy sẽ ra đi mãi mãi.[17]Trong một phiên bản, người chồng loài người sẽ không bao giờ nhìn thấy selkie nữa (ít nhất là trong dạng người), nhưng đứa con đôi lúc sẽ nhìn thấy một con hải cẩu lớn từ phía xa đang hướng về phía mình với vẻ buồn bã[18]

Selkie nam được miêu tả là rất đẹp trai khi ở dạng người và có sức thu hút rất lớn với phụ nữ. Họ thường tìm đến những người phụ nữ bất mãn với cuộc sống của mình, ví dụ như vợ người đánh cá đang chờ chồng trên bãi biển[10] Trong một mô-típ phổ biến về một nàng "Ursilla" của Orkney ("Ursilla" chỉ là biệt hiệu), khi muốn tìm đến một selkie nam, nàng chỉ cần nhỏ bảy giọt nước mắt xuống biển.[19]

Đứa trẻ được sinh ra giữa selkie và con người thì tay có thể có màng bơi. Trong các câu chuyện ở Shetland, selkie sinh ra con có "một lớp màng mỏng giữa những ngón tay"[20] hay "Ursilla" khi có con với selkie nam sẽ sinh ra những đứa trẻ tay có màng, những ngón chân làm bằng sừng và thường bị cắt đi. Một số người trong thực tế thực sự đã có những đặc điểm có những đặc điểm di truyền này (theo Walter Traill Williams).[21][22]

Một số mô típ về selkie nam

Một số truyền thuyết kể rằng selkie có thể biến thành người khi thủy triều lên, nhưng những người kể chuyện dân gian lại không đồng ý về điểm này[10] Trong những tin đồn về Ursilla, selkie nam hứa sẽ đến thăm cô khi dòng thủy triều mùa xuân (spring tide) xuất hiện.[21] Trong bản ballad The Great Silkie of Sule Skerry, các selkie nam hứa sẽ trở lại 7 năm một lần; số 7 là con số phổ biến trong các bản ballad.[23]

Theo một phiên bản, selkie chỉ có thể biến thành người 7 năm một lần bởi họ là những linh hồn tội lỗi.[15] Có ý kiến cho rằng là selkie có thể là con người đã từng phạm phải lỗi làm nghiêm trọng hoặc thiên thần bị rơi xuống từ thiên đàng,[10].[10][20]

Các quan niệm tín ngưỡng

Có một thời kỳ mà cư dân ở Scotland đã giết hải cẩu để lấy mỡ và da, mặc dù họ cho rằng nếu giết chết hải cẩu sẽ đem lại điều bất hạnh. Chỉ khi đường cùng, người Scotland Isles mới cả gan giết selkie để lấy da và mỡ.

Ernest Marwick đã thuật lại câu chuyện của những người chăn cừu trên những hòn đảo ở Orkney: Vào mùa hè nọ, một người chăn cừu đưa bảy con cừu đến hòn đảo rộng lớn nhất để chăn dắt. Trên đường về nhà, ông ta đã giết một con hải cẩu. Đêm hôm đó, tất cả cừu của người đàn ông kia đều biến mất, trong khi cừu của những người khác thì lại không.[24]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Selkie http://www.scotsman.com/news/environment/dramatic-... http://www.vikingrune.com/selkies-folktale/ http://www.dsl.ac.uk/entry/snd/selch http://www.tobarandualchais.co.uk/fullrecord/46882... https://books.google.com/books?id=1-ORpjD6XEcC&pg=... https://books.google.com/books?id=5lWgAAAAMAAJ https://books.google.com/books?id=NigkAQAAIAAJ&q=i... https://books.google.com/books?id=a8bHDgAAQBAJ&pg=... https://books.google.com/books?id=bJ_7jDsJPQUC&pg=... https://books.google.com/books?id=nd9R6GQBB_0C&pg=...